نفخ

در این مطلب از سایت جسارت می خواهیم در مورد نفخ و راههای درمان آن صحبت میکنیم امیدواریم که این مطلب مورد توجه شما سروران گرامی قرار بگیرد.

توضیحاتی در مورد نفخ

باد شکم یکی از خجالت‌آورترین مشکلات سلامتی است که آدم‌ها با آن مواجه هستند. باد شکم یا گاز معده یک بیماری نیست، بلکه نشانه‌ای مربوط به برخی دیگر از وضعیت‌های نامساعد سلامتی است. به گفته‌ی موسسه‌ی ملی سلامت ایالات متحده، وقتی نیتروژن، دی‌اکسید کربن، اکسیژن، هیدروژن، و متان با یکدیگر مخلوط می‌شوند، باد یا گاز روده را تشکیل می‌دهند. باد شکم همیشه در مجاری گوارشی بدن انسان، از معده گرفته تا راست روده (قسمت انتهایی روده) وجود دارد. اگر باد در روده‌ها بیش از اندازه ایجاد شود، باعث بروز مشکلاتی نظیر خروج باد از طریق دهان (با فشار یا صدا) – آروغ زدن – یا از طریق مقعد می‌شود. وقتی غذا برای یک دوره‌ی زمانی طولانی در معده باقی می‌ماند، فشار زیادی بر معده و مری وارد می‌کند. در نتیجه، آدم‌ها دچار مشکل سوءهاضمه و نفخ معده می‌شوند زیرا غذاها برای هضم شدن به اسید نیاز دارند. بنابراین، باد شکم هنگامی تولید می‌شود که اسید کافی برای هضم غذا در معده وجود نداشته باشد.

نفخ چیست

نفخ تجمع گاز در دستگاه گوارش است که با آماسیدن و بادکردن شکم، احساس‌پری و فشار در شکم پس از غذاخوردن و آروغ زدن مشخص می‌شود. نفخ از نشانه‌های سوء هاضمه است و معمولاً بر اثر خوردن برخی غذاها که بادزا و نفخ‌آورند پدید می‌آید.

انواع نفخ معده

باد معده دو نوع است: باد بخش بالای دستگاه گوارش و باد بخش پایین دستگاه گوارش. باد بخش بالای دستگاه گوارش به وسیله‌ی بلعیدن هوا هنگام خوردن یا نوشیدن تشکیل می‌شود. این باد از راه دهان و به شکل آروغ خارج می‌شود. این باد یا گاز را می‌توان با تغییر عادات بلعیدن یا جویدن، نظیر کم کردن سرعت خوردن یا جویدن کامل غذاها، کاهش داد. از سویی دیگر، باد بخش پایین دستگاه گوارش از طریق تخمیر غذاها ایجاد می‌شود.

علت نفخ

دو مورد در تولید نفخ مؤثر می‌باشند. یکی بلعیدن هوا و دیگری گاز ناشی از تجزیه غذای هضم نشده. در مورد اول بلعیدن هوا باعث جمع شدن گاز درون معده می‌شود و می‌تواند به خاطر تند غذا خوردن یا نجویدن درست غذا رخ دهد و در حالت دوم بدن بعضی از قندها را در روده باریک هضم نمی‌کند و این مواد در روده بزرگ با برخی باکتری‌های بی ضرر واکنش داده و باعث ایجاد گاز می‌شوند

درمان نفخ شکم

نفخ شکم یکی از شکایات شایع گوارشی در افراد می‌باشد، بطوری که گفته می‌شود در حدود ۲۰٪ از افراد در سنین ۹۳–۶۵ سالگی از اتساع شکم به دنبال نفخ رنج می‌برند. اقدامات درمانی متنوعی همچون تجویز داروهای شیمیایی و تغییرات رژیم غذایی (کاهش مصرف حبوبات، تخم مرغ و افزایش مصرف میوه و سبزیجات) در جهت بهبود افراد مبتلا به نفخ صورت می‌گیرد. گاهی نیز از دارو مانند قرص دایمتیکون استفاده می‌شود. از سوی دیگر استفاده از داروهای گیاهی در درمان عارضه نفخ مورد توجه قرار دارد مانند خانواده نعناع (Carminatives)، کارمینت و کارمیناتیف. کسانی که غذا را تند می‌خورند و نمی‌جوند اغلب دچار نفخ شکم می‌شوند و حالت سنگینی و خمیری را بعد از صرف غذا در خود احساس می‌کنند. علاوه بر تندخوری و نجویدن غذا، پرخوردن، بدخوردن و زیاد نوشیدن هم این عارضه را ایجاد می‌کند. نوشیدن دمکرده سنبل ختایی ممکن است به درمان شکم و روده‌ها کمک کند، باید بیست گرم تخم یا برگ سنبل ختایی  را در یک لیتر آب جوش دم کنید و یک فنجان از آن را پس از هر وعده غذا بنوشید. یکی از علل بروز نفخ، عملکرد نامتعادل ماهیچه‌های‌ دستگاه گوارشی است. داروهای ضد اسپاسم نشان داده‌اند که به حل این مشکل کمک میکنند. روغن نعناع نیز دارای همین خاصیت ضد اسپاسم است. مطالعات زیادی نشان داده‌اند که روغن نعناع سبب کاهش نشانه‌های‌ سندرم روده تحریک پذیر ازجمله نفخ می‌شود. بعلت عدم وجود پاتوفیزیولوژی مشخص، درمان این بیماران هنوز مورد بحث است. درمان های متعددی برای نفخ پیشنهاد و مورد استفاده قرار گرفته است. درمانهای دارویی مانند آنتی بیوتیک ها، پروبیوتیک ها، پروکینتیک ها، اپیوئیدها، داروهای ضد اسپاسم و داروهای ضد افسردگی مورد تجربه بالینی قرار گرفته اند. اثر بخشی ضعیف و ناکافی، عوارض جانبی متعدد، عدم توانایی در ارزیابی پاسخ درمانی و نتایج درمانی متناقض از دلایلی هستند که نیاز به بررسی بیشتر و جستجو برای درمان های جدید را ایجاد می کنند

دلایل نفخ معده

طبق منابع علمی، حدود ۱۰ تا ۲۰ درصد از بزرگسالان از مشکلات گوارشی رنج می‌برند. همه‌ی ما بر اساس ذائقه و علاقه‌مندی‌های‌مان همواره مشتاق خوردن هستیم، ولی از آثار آن آگاه نیستیم. آدم‌های اندکی از علل مشکلات هاضمه باخبر هستند. به طور کلی، مشکلات هاضمه به دلیل باکتری‌هایی به نام هلیکوباکتر پیلوری به وجود می‌آیند. برخی دیگر از عوامل ایجاد کننده‌ی باد معده عبارت هستند از: الف. خوردن غذاهای خیلی تند ب. جویدن نامناسب غذاها پ. اضطراب و استرس ت. مصرف بیش از اندازه‌ی الکل ث. بلعیدن هوا (اگر از راه دهان خارج نشود) ج. عادت همیشگی به استفاده‌ی بیش‌ از اندازه‌ی سس‌ها و چاشنی‌ها چ. اختلال در کارکرد روده‌ها ح. هضم نامناسب غذاها خ. عادت به صحبت کردن هنگام خوردن غذا د. خوردن بیش از اندازه ذ. جویدن آدامس یا آب نبات‌های سفت ر. یبوست ز. استفاده از افزودنی‌های مصنوعی ژ. استفاده‌ی بیش از اندازه از ملین‌ها

علائم نفخ معده

برخی از رایج‌ترین نشانه‌های مشکل هاضمه و نفخ معده عبارت هستند از: الف. احساس سفت‌ شدگی و گره خوردگی در شکم ب. ایجاد باد یا گاز در شکم پ. سفتی و تورم شکم (نفخ) ت. گرفتگی شدید و فشار در شکم ث. سکسکه‌ی بیش از اندازه ج. باردار شدن زبان چ. بوی بدن دهان ح. آروغ زدن خ. کاهش اشتها

نفخ معده و سیر

برای تسکین باد شکم و درمان نفخ معده ، سیر بهترین گزینه است. سیر به خاطر ویژگی‌های تند و گرم‌اش معروف است، که این ویژگی می‌تواند به کاهش سوزش معده کمک می‌کند. برای داشتن هاضمه‌ای مناسب،‌ باید سوپ سیر تازه مصرف کنید. مقداری سیر خرد شده را در آب بجوشانید. سپس مقداری زیره و فلفل سیاه به آن اضافه کنید. بعد از جوشیدن آب، محلول را صاف کنید و بگذارید کمی خنک شود و به دمای اتاق برسد. این محلول را ۳ بار در روز بنوشید تا به نتیجه‌ی اثربخشی برسید.

نفخ معده و زنجبیل

زنجبیل بهترین دارو برای درمان سوءهاضمه است. استفاده از زنجبیل به عنوان درمانی سنتی برای مشکلات هاضمه و نفخ معده به شمار می‌رود. برای پیشگیری از باد شکم و سوءهاضمه، بهتر است بعد از غذا تکه‌ای از زنجبیل تازه را بجوید. اگر به جویدن زنجبیل تازه علاقه ندارید، هنگام پخت غذاها می‌توانید کمی زنجبیل خشک به آن‌ها اضافه کنید. نوشیدن دمنوش زنجبیل (چای زنجبیل) نیز برای درمان باد شکم موثر است. مقداری زنجبیل را در آب داغ بجوشانید و سپس آن را از صافی عبور دهید. این دمنوش را روزی دو تا سه مرتبه نوش جان کنید. روغن زنجبیل نیز برای تسکین باد شکم استفاده می‌شود. ۲ تا ۳ قطره روغن زنجبیل را روی شکم‌تان (در ناحیه‌ای که معده قرار دارد) بچکانید و خوب بمالید تا به خورد پوست برود.

نفخ معده و فلفل سیاه

فلفل سیاه در طب آیورودا به عنوان بهترین دارو برای درمان ترش معده و سوءهاضمه شناخته می‌شود. خواص فلفل سیاه به افزایش ترشح اسید هیدروکلریک کمک می‌کند. برای درمان ناراحتی گوارشی فلفل سیاه را به همراه شکر زرد مصرف کنید. پودر فلفل سیاه، پودر زنجبیل، تخم گشنیز، و برگ‌های خشک شده‌ی نعناع را به میزان مساوی با هم مخلوط و به خوبی خرد کنید. روزی دو مرتبه به اندازه‌ی ۱ قاشق چای خوری از این مخلوط بخورید. فلفل را هم‌چنین می‌توانید با آب دوغ نیز میل کنید.

نفخ معده و زیره

دمنوش زیره برای درمان اختلالات گوارشی استفاده می‌شود. برای تهیه‌ی این دمنوش، یک قاشق چای خوری دانه‌ی زیره را در یک فنجان آب جوش بریزید. اجازه دهید چند دقیقه‌ای در آن دم بکشد. سپس، دمنوش را صاف کنید و پیش از ناهار یا شام نوش جان نمایید. هم‌چنین، می‌توانید دانه‌های زیره‌ی بو داده‌ شده با نمک را نیز بجوید.

نفخ معده و آب دوغ

استفاده از آب دوغ تازه که بعد از گرفتن کره از شیر یا خامه به دست می‌آید نیز به عنوان یکی از بهترین درمان‌های خانگی برای سوءهاضمه شناخته می‌شود. آب دوغ نه تنها به مداوای مشکلات هاضمه کمک می‌کند، بلکه هم‌چنین تناسب اندام و سلامتی‌تان را حفظ می‌نماید. مقداری پودر زیره‌ی بو داده و نمک را به آب دوغ اضافه کنید و از نوشیدن آن لذت ببرید.

درمان نفخ معده با میخک

چند تکه میخک را به تنهایی میل کنید تا درد ناشی از باد شکم‌تان بر طرف شود. اگر به خاطر تندی بیش از اندازه‌ی میخک علاقه‌ای به جویدن آن ندارید، می‌توانید از روغن میخک استفاده کنید. استفاده از روغن میخک یکی از درمان‌های خانگی موثر برای نفخ به شمار می‌رود. میخک به آسانی درد ناشی از باد معده را کاهش می‌دهد.

درمان نفخ معده با رازیانه

رازیانه یکی از مواد خوراکی رایجی است که در هر آشپزخانه‌ای یافت می‌شود. برای تسکین سریع درد ناشی از باد شکم مقداری دانه‌ی رازیانه را بجوید. هم‌چنین، دمنوش رازیانه نیز می‌تواند کمک‌تان کند. مقداری آب را بجوشانید. مقداری چای و دانه‌های خرد شده رازیانه را به آن اضافه کنید. اجازه دهید چند دقیقه دم بکشند. سپس مقداری شربت شکر زرد و یک چهارم فنجان شیر به آن اضافه کنید. این دمنوش را صاف کنید و نوش جان فرمایید.

درمان نفخ معده با هل

هل ادویه‌ی تندی است که از آن برای سرعت بخشیدن به فرایند هضم غذا استفاده می‌شود. هنگام پختن برنج یا سبزیجات، مقداری پودر هل به آن‌ها اضافه کنید. روزی ۲ تا ۳ بار جویدن غلاف یا پوسته‌ی هل نیز می‌تواند مشکل باد شکم را بر طرف کند. هم‌چنین می‌توانید با ترکیب زنجبیل تازه، چند عدد دانه‌ی هل، و یک قاشق چای خوری دانه‌ی رازیانه یک دمنوش درست کنید. این دمنوش را به صورت گرم چندین بار در طول روز نوش جان کنید.

درمان نفخ معده با دارچین

دارچین یکی از مواد اصلی برای خوش طعم کردن غذاها است، و هم‌چنین در مصارف دارویی نیز موثر است. یک قاشق چای خوری پودر دارچین را در یک فنجان شیر گرم بریزید. مقداری عسل به آن اضافه کنید و مواد را خوب به هم بزنید و در نهایت آن را نوش جان کنید. هم‌چنین می‌توان دمنوش دارچین (چای دارچین) نیز تهیه کرد. مقداری پودر دارچین را در آب جوش بریزید. بعد از مدتی که دارچین در آب جوش دم کشید، محلول را صاف کنید و سپس آن را بنوشید تا مشکل هاضمه‌تان بر طرف شود.

درمان خانگی نفخ معده

معده‌ی ما مثل یک دستگاه است. اگر فشار زیادی روی آن وجود داشته باشد، به تدریج کارکرد مناسب‌اش را از دست می‌دهد. بنابراین، روزه‌داری می‌تواند راه درمانی باشد برای استراحت معده. دو تا سه روز روزه‌داری می‌تواند به دفع سمومی از بدن کمک کند که باعث باد شکم و ناراحتی‌های معده می‌شوند.شوید نیز از دیگر درمان‌های گیاهی به شمار می‌رود. یک قطره روغن شوید را در یک قاشق چای خوری عسل بریزید و آن را قورت دهید. نکته: مصرف روغن شوید به زنان باردار توصیه نمی‌شود.چند عدد سیب زمینی بر دارید و آن‌ها را رنده کنید. با فشردن سیب زمینی‌های رنده شده، آب آن‌ها را بگیرید. آب سیب‌ زمینی را پیش از غذا بنوشید. برای کسب نتیجه‌ی بهتر، توصیه می‌کنیم روزی سه بار از آب سیب زمینی مصرف کنید.زردچوبه به خواص دارویی‌اش معروف است. مقداری برگ زردچوبه تهیه کنید و آن را خرد نمایید. سپس این برگ‌های خرد شده را به یک لیوان شیر اضافه کنید. اکنون می‌توانید این ترکیب را بنوشید تا مشکل گوارش‌تان تسکین یابد.استفاده از زنیان در درمان سوءهاضمه، حالت تهوع، و مشکلات گوارشی بسیار موثر است. به اندازه‌ی نصف قاشق چای خوری دانه‌ی زنیان بردارید. آن را در دست‌تان خرد کنید تا بوی قوی آن بر طرف شود. سپس آن را با آنقوزه و نمک مخلوط کنید. این مخلوط را می‌توانید به تنهایی بجوید یا این‌که با آب ببلعید.استفاده از انگور فرنگی یکی از بهترین راه‌های درمانی برای معالجه‌ی مشکلات متعدد مربوط به مو، معده، قلب، پوست و غیره به شمار می‌رود. هر روز صبح آب انگور فرنگی را به صورت ناشتا بنوشید. این میوه سرشار از فیبر و ویتامین C است که به درمان مشکل ترش معده و یبوست کمک می‌کنند.یک لیوان بر دارید و آب یک لیموی تازه را به طور کامل در آن بچلانید. سپس مقداری جوش شیرین به آن بیفزایید. بعد از افزودن جوش شیرین به آب لیمو، این ترکیب شروع به تشکیل حباب می‌کند. یک فنجان آب و مقدار بیش‌تری جوش شیرین به آن اضافه کنید. این محلول را خوب به هم بزنید تا جوش شیرین به طور کامل حل شود. برای تسکین باد شکم این محلول را بنوشید.

نکات کلیدی در مورد نفخ

در مطلبی که در مورد گیاه بهار نارنج خواندیم نوشته شده بود که نرم کننده پوست خشک است و از شکنندگی مویرگها جلوگیری می کند. اگر مداوم دچار دل درد می شوید و دچار نفخ شکم و اسپاسم و بیماری سوء هاضمه هستید و بی اعصاب هستید روی خواص این گیاه حساب کنید.