زندگی بیماران بعد از جراحی مغز چگونه‌ می‌شود؟

بهبودی هر فردی پس از جراحی مغز متفاوت است. ممکن است هفته‌ها طول بکشد تا بهبودی پس از جراحی‌های کمتر تهاجمی مغز انجام شود. یا ممکن است ماه‌ها طول بکشد تا بیمار پس از یک روش بزرگ مانند کرانیوتومی بهبود پیدا کند.

با ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی خود در مورد زمان ایمن بودن بازگشت به کار و فعالیت‌های عادی صحبت کنید. بسته به جراحی که انجام داده اید، آنها‌ می‌توانند توصیه‌های خاصی به بیمار بدهند. مهم است که در هفته‌ها و ماه‌های بعد از عمل به نوبت‌های بعدی خود بروید. ممکن است به اسکن تصویربرداری نیاز داشته باشید تا مطمئن شوید که مشکل عود نکرده است.

تجربه عوارض جانبی و حتی بدتر شدن احساس پس از جراحی مغز قبل از بهبودی طبیعی است. اما، برخی از مشکلات وجود دارد که طبیعی نیستند، و باید در مورد آنها با جراح یا سایر ارائه دهندگان مراقبت‌های بهداشتی تماس بگیرید:

• مشکل در ادرار کردن (ادرار کردن). از دست دادن کنترل ادرار یا حرکات روده.
• مشکل در بیدار ماندن یا بیدار ماندن.
• تب یا حالت تهوع / استفراغ.
• گیجی شدید، تغییرات بزرگ در خلق و خو یا رفتار یا توهم.
• مشکل در بینایی، شنوایی یا صحبت کردن.
• مشکل در راه رفتن یا ضعف در پاها یا بازوها.
• سفتی گردن یا سردردهایی که بدتر از قبل هستند.
• بدون احساس، بی حسی، یا سوزن و سوزن در بازوها، پاها یا صورت.
• غش کردن.
• تشنج.

اگر این موارد را تجربه کردید با اورژانس تماس بگیرید:

• دشواری در تنفس.
• تشنج، زمانی که قبلاً آن را نداشته اید.
• نوع متفاوتی از تشنج نسبت به آنچه قبلا داشته اید.

در حین جراحی مغز چه اتفاقی‌ می‌افتد؟

جراحی مغز برای هر فردی متفاوت است. گاهی اوقات تیم جراحی برای انجام عمل نیاز به تراشیدن بخشی از سر بیمار دارد، یا ممکن است فقط یک ناحیه کوچک را بتراشند تا یک برش ایجاد کنند. برای اکثر جراحی‌های کم تهاجمی، سر بیمار اصلاً نیازی به تراشیدن ندارد.

برخی از روش‌ها نیاز به بیهوشی عمومی دارند ، به این معنی که بیمار کاملا بیهوش هست. اما سایر روش‌ها فقط به آرام‌بخشی نیاز دارند، به این معنی که بیمار تا حدی در خواب است اما همچنان می‌تواند به محرک‌های خاصی پاسخ دهد. در طی برخی از جراحی ها، حتی ممکن است در حین جراحی بیدار باشد. این مورد برای برخی از تومورها، صرع یا شرایط عصبی است.

در طول کرانیوتومی بیدار، روی سر خود داروی بی حسی دریافت‌ می‌کنید، بنابراین دردی از برش احساس نمی کنید. بیمار همچنین آرامبخش دریافت‌ می‌کند تا به خوابی سبک برود. اما جراح و متخصص بیهوشی بیمار را در حین جراحی از خواب بیدار‌ می‌کنند و از او‌ می‌خواهند وظایفی را انجام دهد. ممکن است لازم باشد صحبت کنید، قسمتی از بدن را حرکت دهید، به اشیا نگاه کنید یا اطلاعات را به خاطر بسپارید. قبل از جراحی، آنها ممکن است عملکرد مغز بیمار را با استفاده از MRI ​​عملکردی کنترل کنند. ارائه دهندگان این را نقشه برداری مغزی بین عملی‌ می‌نامند. این فرآیند به جراح کمک‌ می‌کند تا در حین جراحی از نواحی مهم مغز جلوگیری کند.

جراحی مغز بسته به پیچیدگی جراحی‌ می‌تواند بین دو تا نه ساعت یا بیشتر طول بکشد.

بعد از جراحی مغز چه اتفاقی‌ می‌افتد؟

پس از جراحی، بیمار برای مشاهده در بیمارستان‌ می‌ماند. برای روش‌های کمتر تهاجمی مانند جراحی اندوواسکولار، ممکن است فقط یک تا دو روز نیاز باشد. اما پس از کرانیوتومی باز، ممکن است لازم باشد تا 10 روز در بیمارستان بماند.

ممکن است به دریافت استروئیدها یا داروهای ضد تشنج برای جلوگیری از تورم و تشنج مغز ادامه دهید. همچنین ممکن است برای بازیابی عملکردهای خاص به توانبخشی عصبی نیاز داشته باشید. این ممکن است شامل مراقبت از فیزیوتراپیست ها، آسیب شناسان گفتار زبان و کاردرمانگران باشد. آنها‌ می‌توانند به بیمار در بازیابی قدرت، تحرک، مهارت‌های صحبت کردن و توانایی انجام کارهای روزانه در صورت نیاز کمک کنند.

خطرات جراحی مغز چیست؟

مانند هر جراحی دیگری، جراحی مغز خطر خونریزی، عفونت یا واکنش به بیهوشی را به همراه دارد. سایر عوارض جانبی که‌ می‌تواند بلافاصله پس از جراحی رخ دهد عبارتند از:

• آفازی (مشکل در صحبت کردن)
• تورم مغز
• گیجی یا هذیان
• سرگیجه
• سردرد
• مشکلات حرکتی یا تعادلی

بزرگترین خطرات طولانی مدت پس از جراحی مغز عبارتند از:

• تغییر رفتار
• ضربه مغزی
• مشکل در راه رفتن
• از دست دادن حافظه
• مشکلات در گفتار
• ضعف در بازوها یا پاها

مزایای جراحی مغز چیست؟

جراحی مغز‌ می‌تواند یک روش نجات دهنده باشد.‌ می‌تواند سکته مغزی، خونریزی مغزی، تومورها و سایر مشکلات جدی پزشکی را درمان کند. همچنین پیشرفت‌های فناوری پزشکی، جراحی مغز را ایمن‌تر از همیشه کرده است. روش‌های جدیدتر و کمتر تهاجمی در دسترس هستند که خطرات عوارض را تا حد زیادی کاهش‌ می‌دهند.

در چه مواقعی پزشک به سراغ جراحی مغز‌ می‌رود؟

دلایل زیادی وجود دارد که ممکن است پزشک تشخیص دهد که نیاز به جراحی مغز وجود دارد؛ از جمله:

• برای درمان تومورها شامل:

آپوپلکسی هیپوفیز (خونریزی غده هیپوفیز)، آستروسیتوما (همان تومور گلیوما)، گلیوبلاستوما مولتی فرم (GBM) (شایع ترین تومور مغزی بدخیم اولیه)، مننژیوم، نورالژی گلوسوفارنژیال، نوروم آکوستیک، هیپوفیزیت لنفوسیتی

• ناهنجاری‌های شریانی وریدی (اتصال غیر طبیعی بین شریان‌ها و سیاهرگ ها)
• کیست آراکنوئید، کیست راتکه، پلاسماسیتوما (توده ملانوم)
• آنوریسم (برآمدگی در قسمت ضعیف شریان)
• اسپاسم همی فاسیال
• لخته‌های خون
• خونریزی (خونریزی در مغز یا سر)
• زخم‌های گلوله جمجمه
• آسیب عصبی
• سکته مغزی
• صرع
• تجمع مایعات، مانند هیدروسفالی
• فشار خوش‌خیم بالای مغز
• شرایط دژنراتیو، از جمله بیماری پارکینسون
• آسیب‌های سر، از جمله آسیب‌های مغزی تروماتیک (TBIs) و شکستگی جمجمه

انواع جراحی تومور مغزی

کرانیوتومی

رایج ترین نوع جراحی برای برداشتن تومور مغزی کرانیوتومی است. این روش شامل ایجاد یک برش در پوست سر و برداشتن یک تکه استخوان از جمجمه برای دسترسی جراح مغز و اعصاب به تومور است. روش‌های جراحی با برنامه ریزی دقیق‌ می‌تواند به جراح مغز و اعصاب کمک کند با جراحی قاعده جمجمه تومورهای چالش برانگیز را برطرف کند.

ابلیشن لیزری با هدایت MRI

حذف لیزر با هدایت MRI یک تکنیک جراحی مغز و اعصاب کم تهاجمی برای تعدادی از بیماری‌ها از جمله تومورهای مغزی است. در این درمان از لیزر برای هدف قرار دادن و از بین بردن تومور استفاده‌ می‌شود. این روش می‌تواند به جراحان کمک کند تا جدی‌ترین تومورهای مغزی، از جمله گلیوبلاستوما مولتی‌فرم و تومورهای مغزی را که نزدیک به ساختارهای حساس مغز قرار دارند، رسیدگی کنند و دسترسی به آن‌ها را از طریق جراحی باز سنتی سخت می‌کند. ابلیشن لیزری با هدایت MRI در مقایسه با کرانیوتومی می‌تواند باعث کاهش درد بعد از جراحی و زمان بهبودی کوتاه‌تر شود.

جراحی تومور مغزی آندوسکوپی (نوراندوسکوپی یا رزکسیون آندوسکوپی)

نورواندوسکوپی یک روش جراحی کم تهاجمی است که در آن جراح مغز و اعصاب تومور را از طریق سوراخ‌های کوچک (به اندازه یک سکه) در جمجمه یا از طریق دهان یا بینی خارج‌ می‌کند. جراحی که از طریق بینی انجام‌ می‌شود، جراحی آندوسکوپی اندونازال نامیده‌ می‌شود. این روش به جراح اجازه‌ می‌دهد تا به مناطقی از مغز دسترسی پیدا کند که با جراحی سنتی قابل دسترسی نیست و همچنین تومور را بدون بریدن یا آسیب رساندن به سایر قسمت‌های جمجمه خارج کند.

نتایج نورواندوسکوپی:

• درد کمتری نسبت به جراحی سنتی
• بهبودی سریعتر از جراحی سنتی
• حداقل جای زخم

تومورهای مغزی که ممکن است با نورواندوسکوپی درمان شوند عبارتند از:

• تومورهای ناحیه پینه آل
• تومورهای هیپوفیز
• کیست‌های شکاف Rathke
• تومورهای پایه جمجمه
• تومورهای بطنی

سیستم جمع کننده لوله ای برای جراحی مغز و اعصاب

سیستم جمع کننده لوله ای یک روش جدید و کم تهاجمی است که‌ می‌تواند به جراح مغز و اعصاب کمک کند تا چندین بیماری جدی از جمله تومورهای مغزی را مدیریت کند.

کشنده هر وسیله ای است که بافت را حرکت‌ می‌دهد یا نگه‌ می‌دارد تا جراح بتواند به یک منطقه خاص برسد. جمع‌کننده لوله‌ای ارزشمند است زیرا چین‌ها و بافت‌های ظریف مغز را با خطر آسیب کمتری نسبت به سایر روش‌های جراحی کنار می‌کشد – به جای بریدن بافت، بافت را جابه‌جا می‌کند.

سیستم جمع کننده لوله ای‌ می‌تواند به ویژه در شرایطی که تومور در عمق مغز قرار دارد مفید باشد. همچنین گزینه ای کمتر تهاجمی نسبت به جراحی باز سنتی (کرانیوتومی) ارائه‌ می‌دهد.

نحوه عملکرد سیستم جمع کننده لوله ای

جراح یک برش کوچک در پوست و یک سوراخ کوچک در جمجمه ایجاد‌ می‌کند. ناوبری رایانه‌ای به جراح کمک می‌کند جمع‌کننده لوله‌ای را به آرامی در ماده سفید مغز حرکت دهد و به تومور دسترسی پیدا کند. جراح از طریق کشنده لوله ای برای استخراج تومور کار‌ می‌کند.‌ می‌توان از دوربین فیبر نوری برای کمک به تجسم منطقه استفاده کرد. پس از رفع مشکل، تیم جراحی ابزارها را بیرون می‌کشند، کشنده لوله‌ای را برمی‌دارند و برش کوچک را می‌بندند. از آنجایی که سیستم جمع‌کننده لوله‌ای شامل برش کوچک‌تر و اختلال کمتری در بافت مغز می‌شود، ممکن است خطر کمتر، ناراحتی کمتر و دوره نقاهت کوتاه‌تری نسبت به آنچه با جراحی سنتی همراه است، داشته باشد.

تصویربرداری حین عمل

دستگاه‌های تخصصی MRI و CT در اتاق عمل، نقشه‌برداری بی‌درنگ آناتومی مغز را در طول جراحی ارائه می‌کنند و به پزشکان کمک می‌کنند ساختارهای ظریف اطراف تومور را بهتر هدایت کنند. جراحان مغز و اعصاب همچنین‌ می‌توانند از تصویربرداری حین عمل برای بررسی فوراً بررسی کنند که آیا بافت تومور طولانی مدت در اسکن قابل مشاهده است یا خیر.

رویکرد جراحی نوروپلاستیک

تکنیک‌های جراحی نوروپلاستیک می‌توانند به به حداقل رساندن اسکارهای برجسته و بدشکلی‌های جمجمه ایجاد شده توسط جراحی برداشتن تومور مغزی کمک کنند. روش‌های نوروپلاستی مانند کرانیوپلاستی می‌توانند ظاهر بیمارانی را که سال‌ها پیش تحت عمل جراحی قرار گرفته‌اند و از نتیجه زیبایی ناراضی هستند، بازگرداند.

گزینه‌های درمانی برای فردی که تومور مغزی غیرقابل جراحی دارد چیست؟

تومورهای مغزی را‌ می‌توان غیر قابل عمل در نظر گرفت زیرا:

• آنها مرزهای واضحی ندارند و به سختی از بافت‌های سالم تشخیص داده‌ می‌شوند.
• آنها بسیار نزدیک به مناطقی از مغز هستند که بینایی، زبان، حرکات بدن یا سایر حاشیه‌های مهم را کنترل‌ می‌کنند.
• جراحی منجر به از دست دادن قابل توجه عملکرد‌ می‌شود.

برخی از تومورها “غیرقابل عمل” هستند، اما‌ می‌توانند توسط جراحان مغز و اعصاب با تخصص تخصصی حذف شوند. اگر به بیمار گفته شده است که تومور شما غیر قابل عمل است، باید به دنبال نظر دوم در یک مرکز بزرگ و چند رشته ای تومور مغز باشد. این تیم‌ها معمولاً تکنیک‌های جراحی پیشرفته‌ای را ارائه می‌کنند که امکان دسترسی بیشتر به بخش‌هایی از مغز را فراهم می‌کند که دسترسی به آن‌ها سخت است.

علیرغم پیشرفت‌های صورت گرفته در درمان، بیولوژی، مکان یا رفتار تومور ممکن است آن را واقعاً غیر قابل عمل کند. در چنین مواردی، پزشک ممکن است درمان‌های دیگری مانند پرتودرمانی، شیمی درمانی، ایمونوتراپی یا آزمایشات بالینی را توصیه کند.

مقاله از دکتر مرتضوی www.mortazaviclinic.com