آرامگاه بابا طاهر +تاریخچه و عکس

آرامگاه باباطاهرهمدان،ارامگاه باباطاهردرهمدان،آرامگاه باباطاهر خرمآباد،معماری آرامگاه باباطاهر

باباطاهر عریان، شاعر قرن پنجم هجری قمری به‌دلیل لهجه و گویش لری‌ای که در بیشتر اشعارش داشت و آرامگاه او که در همدان است، این پرسش را به ذهن می‌آورد که بالاخره او اهل همدان است یا لرستان. گرچه به‌جز اصلیتش، وجود یک مقبره به نام باباطاهر در خرم‌آباد، اشتباه‌هایی را درباره‌ محل‌ اصلی دفن این شاعر ایرانی پیش می‌آورد. در شهر خرم‌آباد مقبره‌ای به نام باباطاهر وجود دارد که در فهرست آثار ملی هم ثبت شده است؛ اما متعلق به باباطاهر عریان شاعر نیست.

باباطاهر عریان عارف و شاعر قرن پنجم هجری قمری و معاصر با طغرل شاه سلجوقی است. البته در باب حوادث زندگی و احوالات بابا طاهر اطلاعات مبسوطی در دست نیست. برخی تذکره‌نویسان وی را معاصر عین‌القضات همدانی (یعنی حدود سال ۵۲۵ هجری قمری) و برخی وی را هم عهد خواجه نصیر (۶۷۲ هجری قمری) دانسته‌اند. از باباطاهر علاوه بر دوبیتیهای معروف او، مجموعه کلمات قصاری نیز به زبان عربی به نام “اشارات” به جای مانده است. از اشعار باباطاهر مجموعهٔ موثقی در دست نیست، به همین جهت نمی‌توان در صحت انتساب تمام اشعاری که به او نسبت می‌دهند به یقین حکمی کرد.بابا طاهر شاعر معروف با دوبیتی های محلی زیبایش جایگاه ویژه ای بین مردم ایران دارد. بهتر است بدانید که باباطاهر همدانی، معروف است: به «باباطاهر عریان»؛ عارف، شاعر و دوبیتی‌سرای اواخر سده چهارم و اواسط سده پنجم هجری می باشد.

بابا طاهر عريان همداني

عـــــزیــزان مـــوســـم جوش بهــاره
چمن پر سبزه صحرا لاله زاره
دمی فرصت غنیمت دان درین فصل
که دنیـــــای دنی بی اعتباره

جالب است بدانید که درباره خاندان، سال‌ تولد و وفات‌، نحوه معاش‌ و طریق‌ کسب‌ دانش‌ و معرفت‌ و مسلک‌ عارفانه او، از منابع‌ قدیم‌، اطلاعات‌ دقیق‌ و روشنى‌ متاسفانه وجود ندارد. لازم به ذکر است که آن‌چه از گذشتگان به ما رسیده است یادکردی از زیست عارفانه و خوی درویشی اوست و این از نام او کاملا آشکار است . در واقع بابا لقبی بوده که در گذشته به پیران وارسته می‌داده‌اند و عریان به دلیل بریدن وی از تعلقات دنیوی بوده است و به همین دلیل به او نام بابا طاهر عریان داده اند.
واقعیت این است که باباطاهر در شهر قدیمی همدان زندگی خود را به گمنامی سپری می‌کرد. به تدریج در اثر پاکی درون، خودسازی و بی‌علاقگی به دنیا دارای کراماتی شد که نام او را بر زبان‌ها انداخت. لازم به ذکر است که می گویند که در هنگام ورود طغرل‌شاه سلجوقی به همدان، باباطاهر در قید حیات بوده و دیدار میان وی و امیر سلجوقی راتفاق افتاده است.

قابل ذکر است که در روزگار ما باباطاهر عریان بیشتر با دوبیتی‌های شیرین و دلربایش شناخته می‌شده است. دوبیتی‌های باباطاهر بیشتر به لهجه لری سروده شده و از نوع فهلویات (پهلویات) و ترانه‌های معمول در نقاط مختلف ایران می باشد. بیشتر این دوبیتی‌ها به زبان محلی و شبیه به لغت‌های لری می‌باشد.در واقع باباطاهر عاشق خداوند، طبیعت و انسان بودن است. البته در کلامش بارها از کوهستان‌ها، دشت‌ها و رودخانه‌های زیبای ایران‌زمین، رفتار و اخلاق خوب و ستایش خداوند سخن می گوید.جالب است بدانید که باباطاهر انسان‌ها به ارزش نهادن به زندگی سفارش می‌کند؛ زندگی‌ای که در آن کمال و طی کردن درجات انسان بودن، حرف نخست را بزند. در دوبیتی‌های باباطاهر مکررا سخنانی مشاهده می‌شود که شامل پندها و اندرزهای او به آیندگان می باشد.

بهتر است بدانید که از باباطاهر علاوه بر دوبیتی های دلکش، دو قطعه و چند غزل با گویش لری و مجموعه کلمات قصار به زبان عربی و کتابی به نام «سرانجام» به یادگار باقی مانده است. در واقع کتاب سرانجام شامل دو بخش «عقاید عرفا» و «صوفی و الفتوحات الربانی فی اشارات الهمدانی» می باشد. لازم به ذکر است که باباطاهر عریان پس از ۸۵ سال زندگی وفات یافته است. آرامگاه وی در شمال شهر همدان در میدان بزرگی به نام وی قرار دارد. بنای مقبره باباطاهر در گذشته چندین‌بار بازسازی و مرمت شده‌است. در قرن ششم هجری برجی آجری و هشت ضلعی بود.درواقع در دوران حکومت رضاخان پهلوی نیز بنای آجری دیگری به جای آن ساخته شده بود. در جریان این بازسازی لوح کاشی فیروزه‌ای رنگی مربوط به سده هفتم هجری بدست آمد که دارای کتیبه‌ای به خط کوفی برجسته و آیاتی از قرآن است و هم‌اکنون در موزه ایران باستان نگهداری می‌گردد.