جشن تیرگان

جشن تیرگان چیست

جسارت | مطالب جالب _ قبلا در مورد جشن دندونی چیست صحبت کردیم ولی امروز جشن باستانی دیگری را مورد بحث قرار می دهیم.جشن تیرگان یکی از قدیمی ترین جشن های ایرانیان باستان بوده است که در تاریخ سیزدهم تیرماه آن را برگزار می کرده اند.تیرگان یکی از جشن های ایرانی در تیراسو در تاریخ 13 تیرماه در تقویم ایران برگزار می شود. می گویند این جشن سالروز کمان کشیدن آرش از روی البرز است. همچنین جشن تیرگان که توسط ابوریحان بیرونی در کتاب آثار الباقیه رونمایی شده بود، روز افتخار نویسندگان در ایران باستان بوده است.

این جشن برای گرامیداشت تیشر ستاره باران آور در هر سال برگزار می شده است و به نوعی تقاضای باران در سال جدید از خداوند بوده است.اگر چه مشهورترین روایت این روایت است : در این روز، آرش کمانگیر به کوه دماوند رفت و تیر معروفش را پرتاب کرد. او از کوه و دشت رفت و بر روی درخت گردو در امتداد رودخانه جیحون نشست. از آن زمان، آنها مرز بین ایران و توران را تعیین کرده اند و هر ساله آن را جشن می گیرند.

در جشن تیرگان چه کارهایی انجام می دهند

پاشیدن آب

آب در جشن های تیرگان بسیار مهم است و به همین دلیل این جشن معمولا در امتداد رودخانه و چشمه است. یکی از آداب و رسوم این جشن جالب و هیجان انگیز آب بر روی یکدیگر ریختن برای جلوگیری از گرمای هوا است. در آب پاشان، مردم فرشته تیشر یا فرشته باران را به یاد می آورند و به دلیل گرمای هوا، آنها با آب پاشیدن به یکدیگر یکدیگر را خنک می کنند. خنده ها در هوا افزایش می یابد و برای چند لحظه در گرمای تابستان را از یاد می برند.

فال کوزه

این جشن با فال کوزه همراه است. روز قبل از جشن تیرگان، یک دختر یک کوزه سبز پر از آب را می ریخت و بین همه کسانی که آرزو می کردند می گرداند. کسانی که آرزو دارند هر کدام یک از سکه، حلقه، سنجاق سر و یا قلم کالای کوچک. این دختر کوزه را زیر یک درخت همیشه سبز مانند سدر یا کاج قرار می دهد. در روز جشن و پس از آبشار، همان دختر کوزه بین کسانی که آرزو کرده اند می برد. بزرگان شعرهایی را با صدای بلند می خوانند و پس از اتمام هر شعر، دختر دستش را به کوزه می برده و وسیله هر کسی را به خودش می دهد. شعری که خوانده شده فال کسی است که وسیله اش از کوزه بیرون امده است.

این جشن در چه شهرهایی برگزار می شود

این جشن در همه شهر ها در یک تاریخ برگزار نمی شود.تقویم یکپارچه دین‌های ایران تاریخ جشن را دهم تیر می داند.انجمن کوهنوردان این جشن را در روز 13 تیر ماه در دامنه های دماوند در شهر رینه و آمل و لاریجان برگزار می کند.

در فراهان اراک این جشن در روز اول تابستان و برای ستایش گندم برگزار می کنند.بعبارتی این جشنی برای برداشت گندم است.

در مازنداران این جشن به تیرماه سیزده شو معروف است و در شب سیزدهم آبان آن را جشن می گیرند. در اردهال این جشن در سیزدهم مهرماه جشن گرفته می شود.مردم مهدی شهر سنگسر این جشن را 22 آبان جشن می گیرند و سیزده تامو را آن روز می پزند.

ارمنیان ساکن در شهر اصفهان این جشن را در سیزدهم ژانویه یا همان 23 دی ماه میگیرند.

گزارش هایی شده است از اینکه زرتشتیان در شهرهای تهران، کرج، یزد، میبد، اردکان، کرمان، بم، شیراز، اصفهان، اهواز، منطقه زلف آباد اراک و کشورهایی مثل سوئد، تورنتو و آمریکا نیز تیرگان را جشن می‌گیرند.

عکسی از مراسم جشن تیرگان 2019 در تورنتو