هود شیمیایی یا فیوم هود چیست؟

هود شیمی چیست؟

استنشاق یکی از اصلی ترین راه های ورود مواد شیمیایی به بدن است. بخارات شیمیایی می توانند مستقیماً وارد خون شوند و بدین صورت ذرات کوچک در سیستم تنفسی محبوس می شوند. هود شیمی با رقیق کردن هوای آلوده با مقدار زیادی هوای جایگزین، کشیدن هوا از طریق سیستم اگزوز و سپس بیرون راندن آن از طریق دریچه ها و پشته های هوا واقع در سقف، از پخش شدن آلودگی مواد خطرناک موجود در هوا جلوگیری می کند.

هدف هود شیمیایی جلوگیری از انتشار مواد خطرناک در فضای آزمایشگاه است. در صورت ریختن تصادفی مواد شیمیایی یا آزاد شدن بخارات سمی، هود شیمی مانع از پخش شدن آن بخارات و گازهای سمی در محیط آزمایشگاه می شود.

نحوه عملکرد هود شیمیایی

هود شیمی نخستین سد محافظ برای کارکنان بخش و محیط آزمایشگاه در هنگام کار با مواد خطرناک شیمیایی است. به عنوان یک قاعده کلی، هنگام کار کردن با موادی که به طور محسوس فرّار هستند، یا جزء مواد خطرناکی هستند که اصلی ترین روش ورود آن ها به بدن از طریق تنفس است، باید از هود شیمیایی استفاده کرد.

هود های شیمیایی از تجمع بخارات قابل اشتعال، سمی و قابل انفجار که ناشی از فرآیند های تست و آماده سازی تحلیلی در آزمایشگاه هستند، جلوگیری می کنند و احتمال این که کارکنان در معرض این گازها و بخارات قرار بگیرند را کاهش می دهند. هود شیمی بخارات شیمیایی آلوده را از اتاق هایی که در آن نصب شده اند خارج می کند. باید حجم کافی از هوا در دسترس باشد وگرنه هود شیمی قادر به تولید حجم کافی از هوا برای عملکرد صحیح نخواهد بود.

بافل های پشتی در این هود ها باید برای کار با مواد شیمیایی با درجه حلالیت و چگالی بخار مختلف تنظیم شوند. تمام هود های شیمیایی باید به طور سالانه بازبینی شده و تأییدیه صحت کارکرد داشته باشند.

تفاوت هود شیمیایی و هود لامینار

هود شیمی و لامینار در نحوه محافظت از کاربر و محیط کار با یکدیگر تفاوت دارند، هود لامینار در سه کلاس متنوع با عملکرد فیلتراسیون و فیلتر هپا، در پاکسازی آلودگی برای کاربر و محیط کار نقش ایفا می کند. این در حالی است که هود شیمی تنها با عمل مکش هوا، بخارات و ذرات آسیب زا را از محیط کار به بیرون از محل کار منتقل می کند و در هوای ‌آزاد منتشر می کند.

برای آشنایی بیشتر با تفاوت های هود شیمی و هود میکروبی (لامینار) می توانید این مطلب را بخوانید.

نکاتی که باید هنگام کار با هود شیمیایی رعایت شوند

فقط موادی باید در فضای کار زیر هود قرار گیرند که برای انجام آزمایش، به آن نیاز است، زیرا تعدد اقلام نگهداری شده سبب اختلال جریان هوا و افزایش خطر برای پرسنل بخش آزمایشگاه خواهد شد.
به عنوان یک قاعده کلی، نباید بیشتر از50 درصد سطح کار در داخل هود، توسط لوازم و تجهیزات اشغال شود.
هنگام کار با هود های شیمیایی، سعی شود که فعالیت ها در نقاط مرکزی هود صورت گیرد. قرارگیری

وسایل و تجهیزات در مرکز هود بهترین الگوی جریان هوا در هود را میسر می سازد.

هنگام کارکردن، شیشه محافظ جلویی در پایین ترین حالت قرار داشته باشد.
بهتر است تا جایی که امکان دارد فعالیت ها در منطقه انتهایی هود صورت پذیرد و ظروف حاوی مواد شیمیایی کمتر از 15 تا 20 سانتی متر از دریچه ورودی فاصله نداشته باشند.
در یک هود بدون راه فرعی، نباید به طور کامل بسته باشد. به خصوص وقتی که در داخل هود مواد

قابل اشتعال وجود داشته باشد. در هود باید همیشه حداقل به اندازه 5 سانتی متر باز باشد.

قبل از شروع به کار، فن تهویه هوا از نظر کارکرد صحیح کنترل شود.
هنگامی که گازها و بخارات و فیوم ها در داخل هود تولید می شوند، کار به آرامی صورت گیرد و دست ها به آرامی از داخل هود خارج شوند. حرکت های سریع در نزدیکی دهانه باز هود، یک گردش هوایی ایجاد می کنند که باعث هدایت آلاینده ها از داخل هود به بیرون می شوند.

ویژگی های هود شیمی

بدنه هود های شیمی فلزی به صورت تک جداره یا دو جداره می باشد و از جنس ورق فلزی با پوشش رنگ الکترواستاتیک اپوکسی ضد اسید می باشد.
دارای فن سانتریفوژ با دور متغیر، متناسب با طراحی مورد نیاز در هر آزمایشگاه و مجهز به بدنه و پروانه از جنس پلی پروپیلن سخت، ضد الکتریسیته ساکن و ضدجرقه است.
در هود از جنس شیشه پلکسی گلاس و دارای وزنه تعادلی است.
مجهز به کابین دربدار در قسمت پایین هود.
کف هود از جنس استیل ضد زنگ، سرامیک، یا رویه تمام HPL است.
هود شیمی در دو نوع کانالدار (Ducted) و بی کانال (Ductless) وجود دارد که البته بیشتر نوع کانال دار آن در آزمایشگاه ها مورد استفاده قرار می ‌گیرد.
نوع بیکانال این هود مجهز به فیلتر کربن است ولی مدل کانال دار فیلتر ندارد.
سرعت جریان هوا در این هود 4/0 تا 6/0 متر بر ثانیه است.

چه هنگام از هود شیمی استفاده شود ؟

هنگام استفاده از موارد زیر آزمایش خود را در زیر هود شیمی پیش ببرید:

مواد فرار سمی (کلروفرم ، فرمالدئید)
مواد شیمیایی قابل اشتعال
مواد سرطان زا یا مواد خطرناک
روشی که ممکن است ذرات آلوده آئروسل ایجاد شود
مواد شیمیایی واکنشی یا انفجاری که ممکن است پاشیده شوند
گازهای سمی (NH3 ، CO ، F2 ، Cl2 ، H2S ، NO2 و غیره)
مواد بد بو خطرناک و غیر خطرناک

سخن پایانی

هود شیمیایی دستگاهی مهم و کاربردی در تمام آزمایشگاه ها و محل انجام آزمایش ها و تست های شیمیایی می باشد. هود شیمیایی دارای سینک آب و شیر گاز و فن سانتریفیوژ جهت تخلیه هوای آلوده می باشد. هود های شیمیایی به عنوان قسمتی از سکوبندی آزمایشگاه نیز استفاده می شوند. در حالت کلی هود شیمیایی دارای کابینت در قسمت پایین دستگاه می باشد.

هود شیمیایی در عرض های استاندارد ۸۰ و ۱۰۰ و ۱۲۰ تولید می شود.