خواص و روش استفاده سیاه دانه در ترشی و غذا

توضیحاتی در مورد سیاه دانه در ترشی

تا امروز چقدر از سیاهدانه استفاده می‌کرده‌اید؟ اکثر افراد طعم سیاهدانه را تنها در مخلوطی از ادویه جات یا در ترشی حس می‌کنند و نمی‌دانند راه دادن سیاهدانه سر سفره خانواده چه تاثیر ارزنده‌ای بر سلامت افراد خواهد داشت. سیاهدانه یا سیاه تخمه، در طب سنتی شونیز و در عربی حب‌السودا ، گیاه علفی یک ساله ایست که هم به صورت مزروع و هم به صورت وحشی یافت می‌شود. اصلیتش مال جنوب غرب آسیاست ولی امروز در کشورهای مختلف کاشته می‌شود. در ایران هم بیشتر در اراک و اصفهان کاشته می‌شود و گونه وحشی‌اش در آذربایجان و شمال خودروست. تخم سیاه کوچکی دارد با بوی تند خاص و مزه ای تلخ که البته چون کوچک است تلخی‌اش به مذاق آدم خوش می‌آید. طبعش هم خیلی گرم و خشک است. در مناطق مختلف ایران روی نان‌های سنتی سیاهدانه می‌پاشند. برای مصرف روزانه سیاهدانه می‌شود سیاهدانه را با پنیر و گردو خورد که طعم فوق‌العاده‌ای می‌دهد. می‌توان سیاهدانه را مثلا در ماست و خیار ریخت. در بسیاری از ادویه ها هم پودر سیاهدانه را استفاده می‌کنند. بهترین راه این است که یک شیشه سیاهدانه کنار باقی وسایل پخت و پزتان داشته باشید و با توجه به شم سرآشپزی‌تان توی هر غذا، سالاد یا پیش غذا یا حتی شیرینی که احساس می‌کنید سیاهدانه بهش می‌آید مصرف کنید. همین طور موقع سرو پلو یا سالادتان کمی روغن سیاهدانه روی آن بریزید. اما چرا باید آن قوطی سیاهدانه همیشه دم دستمان باشد؟ سیاهدانه در طب سنتی ایرانی، اسلامی، هندی و بسیاری کشورهای دیگر و طب جدید، بسیار مورد توجه طبیبان واقع بوده است. زرتشتیان برای درمان بسیاری از دردها از سیاهدانه استفاده می‌کرده‌اند. احادیث زیادی در باب فواید سیاهدانه از ائمه و پیامبر بزرگوار اسلام داریم که سیاهدانه را درمان هر درد و پربرکت می‌نامند. در طب هندی از سیاهدانه به عنوان محرّک، بادشکن، مدّر، قاعده‌آور و زیادکننده ترشح شیر و همچنین برای درمان گزش عقرب استفاده می‌کنند. در علم جدید تحقیقات فراوان، نشان داده که مواد مغذی موجود در سیاهدانه از جمله گروه ویتامین های B و ویتامین های C و E و انواع مواد معدنی مثل روی، کلسیم، فسفر، پتاسیم و روغن موجود در سیاهدانه باعث وجود چنین خواص بی‌نظیری در این گیاه دارویی شده است.

خواص و فواید سیاه دانه

سیاهدانه در ترکیب با انواع مواد داروهای گیاهی فوق‌العاده مؤثری را تولید می‌کند. معروف‌ترین این ترکیبات معجون دو سین یا مخلوط سیاهدانه و عسل است. ۲۵ گرم سیاهدانه و ۱۰۰ گرم عسل را با هم مخلوط کنید و از خواص بی‌نظیرش بهر ببرید. برای درمان سرماخوردگی های پی در پی، برای درمان سردردهای ناشی از سردی بدن، برای درمان تب‌های بلغمی و سوداوی، برای پیشگیری از بیماری‌های پوستی ، برای پیشگیری از افسردگی و خستگی و برای افزایش شیر مادران بسیار کارساز است. و مخصوصا چون تاثیرش به مدت بسیار طولانی در بدن می‌ماند، می‌تواند از ابتلا به بیماری‌های سخت جلوگیری کند. در مورد مصرف سیاهدانه باید دقت داشته باشیم: افراد گرم مزاج دو گرم اما افراد سرد مزاج می‌توانند تا هشت گرم هم از این ماده استفاده کنند. افراد گرم مزاجی که می‌خواهند از خواص فوق‌العاده‌ سیاهدانه بیشتر بهره ببرند باید سیاهدانه را در سرکه بخیسانند و بعد مصرف کنند. مثل سیاهدانه ای که در ترشی های ایرانی می‌ریزند. همین طور زنان باردار و افرادی که برای بیماری‌هایی نظیر افسردگی، فشار خون، دیابت، مشکلات تنفسی و ادراری دارو مصرف می‌کنند در مورد مصرف سیاهدانه با پزشک خود مشورت کنند. تاثیرات و خواص سیاهدانه و خواص ترکیبات مختلف این گیاه دارویی بسیار زیاد است و در حوصله این مطلب نمی‌گنجد. با ما همراه باشید تا در مطالب بعدی شما را با خواص دیگر سیاهدانه و ترکیبات آن آشنا کنیم.

طرز تهیه ترشی سیاه دانه

روش اول: برای تهیه ادویه ترشی، میبایست کاری اعلا را با مقداری دانه گشنیز ـ مقداری سیاه دانه و مقداری گلپر کوبیده مخلوط کرد و هنگام درست کردن ترشی با سرکه داخل ظرف بریزیم. باید توجه داشت که هر چه ظرف ما کوچکتر باشد باید ادویه کمتری در ظرف ریخت. مثلاً برای تهیه یک ظرف سه لیتری ترشی، استفاده از دو قاشق ادویه کافیست. روش دوم: پودر گلپر 10 قاشق چایخوری . پودر تخم گشنیز 5 قاشق چایخوری . دارچین 1 قاشق چایخوری پودر زیره 2 قاشق چایخوری . جوز هندی 1 قاشق چایخوری . فلفل سیاه 1 قاشق چایخوری پودر رازیانه 1 قاشق چایخوری . سبزی معطر ( مرزه.ترخون.گشنیز.نعناع ) 2 قاشق چایخوری طرز تهیه : تمام مواد را با هم مخلوط کنید و به مقدار لازم درون ترشی بریزید.استفاده از گشنیز و شونیز ( سیاه دانه ) در تهیه ترشی لیته و بادمجان : یکی از مواردی که باید در تهیه برخی ترشیجات مانند ترشی لیته و ترشی بادمجان مد نظر قرار گرفته شود استفاده از دانه گشنیز و سیاه دانه میباشد. مخلوط کردن این دو در ترشی طعم آنرا بسیار مطلوب و دلچسب میکند. استفاده از سیر خلال شده و گشنیز سبز توصیه میشود.

نکات مختلف درباره ترشی سیاه دانه

نکات ترشی و شور انواع میوه‌هایی که در ترشی استفاده می‌کنید سالم و بدون لک باشد و در سرکه پخته شود. شیشه‌های کوچک دهان گشاد، بهترین انتخاب ظروف برای ترشی و شور می‌باشد، زیرا زمانی که شیشه را باز می‌کنید در مدت زمان کوتاه مصرف می‌شود. سبزیجات و صیفی‌جات را پس از شستن کاملاً خشک کنید، زیرا آب باقی‌مانده در سبزیجات و صیفی‌جات باعث کپک زدن ترشی و شور می‌شود. زمانی که سرکه را به مواد ترشی اضافه می‌کنید باید کاملاً روی مواد را بپوشاند. برای تهیه شور نیز آب شور باید روی مواد را بپوشاند. در بعضی ترشی‌ها که سبزیجات آن زیاد است، پس از یک الی دو هفته سرکه جذب مواد می‌شود. در این حالت می‌توانید کمی سرکه اضافه کنید. هنگام مصرف ترشی یا شور دقت کنید وسیله‌ای که با آن قصد برداشتن ترشی یا شور را از ظرف اصلی دارید حتماً تمیز باشد. تاریخ آماده سازی ترشی را روی ظرف بنویسید تا زمان مصرف آن مشخص شود. اگر ترشی به جوش نیاز دارد هیچ وقت ترشی را قبل از خنک شدن داخل ظرف نریزید. سیاه دانه: سیاه دانه از ادویه‌های مناسب ترشی می‌باشد که قبل از استفاده در تابه روی حرارت باید تفت داده شود.این عمل باعث معطر شدن سیاه دانه می‌شود. باید توجه کنید اگر زمان تفت دادن کم باشد عطر سیاه دانه خارج نمی‌شود واگر زمان زیاد باشد، سیاه دانه می‌سوزد. بنابراین، هنگامی که بوی معطر سیاه دانه به مشام رسید از روی حرارت بردارید.

طرز تهیه ترشی مخلوط سیاه دانه

مواد لازم برای تهیه ترشی مخلوط کرفس : ۱ کیلو سیر : ۱۰۰ گرم هویج : نیم کیلو گل کلم : ۲ کیلو برگ کلم بنفش : نیم کیلو فلفل قرمز تند : ۵۰ گرم فلفل سوزنی : ۵۰ گرم خیار : نیم کیلو نمک : به میزان لازم سرکه : به میزان لازم سیاهدانه : یک قاش غذا خوری گلپر و تخم گشنیز : هر کدام نصف قاشق غذا خوری زیره سبز : ۱ قاشق غذا خوری فلفل سیاه : یک قاشق چایخوری نمک : به میزان لازم طرز تهیه ترشی مخلوط در طرز تهیه ترشی مخلوط ابتدا همه مواد ترشی را به خوبی بشویید در شستن گل کلم بسیار دقت کنید تا زیر ساقه های آن و بین گل های آن به خوبی شسته شود سپس همه مواد شسته شده را درون صافی بگذارید تا به خوبی آب آن ها گرفته شود . در مرحله بعدی طرز تهیه ترشی مخلوط همه مواد آن را به خوبی خرد کنید . مواد کاملا ریز شده ترشی مخلوط سپس هویج خرد شده و بقیه مواد خرد شده را بر روی پارچه تمیز و بزرگی در جای مناسبی که بدون هیچ گونه آلودگی است قرار دهید بعد از این که مواد ترشی مخلوط به خوبی خشک شدند در ظرف بزرگ و مناسبی همه مواد ترشی را با یکدیگر به خوبی مخلوط کنید . مواد مخلوط شده ترشی سپس آب و سرکه را در ظرف مناسبی ریخته و روی شعله گاز قرار دهید تا به خوبی به دمای جوش برسند ظروف شیشه ای با اندازه مناسبی را برای مخلوط ترشی انتخاب کنید و مخلوط ترشی را درون دبه بریزید سپس مخلوط آب و سرکه را همراه با تخم گشنیز و سیاه دانه و پودر گلپر و زیره سبز و فلفل و نمک به ظروف شیشه ای اضافه کنید در طرز تهیه ترشی مخلوط بهتر است که سیاه دانه و گلپر و تخم گشنیز و زیره سبز را درون آسیاب بریزید و آن ها را به خوبی آسیاب کنید سپس مخلوط آسیاب شده آن ها را به ترشی اضافه کنید. چند روز اول ترشی را در درون آشپزخانه قرار دهید و بعد از گذشت دو یا سه روز ترشی را به مکان سردی انتقال دهید . ترشی مخلوط نکاتی مهم برای ایجاد طعمی بهتر بهتر است ترشی را در درون ظرف های شیشه ای ریخته و نگهداری کنید ظرف های پلاستیکی با گذشت مدت زمانی طعم ترشی را تغییر می دهند. ظرف های ترشی را در جای خشک و خنک و به دور از نور آفتاب قرار دهید . حتما مواد مخلوط شده ترشی را بگذارید تا بخوبی خشک شوند و ظروفی را هم که استفاده می کنید حتما خشک باشند و هیچ گونه رطوبتی به ترشی نباید برسد چون رطوبت باعث می شود تا ترشی کپک بزند . هرگز باقی مانده ترشی را که در سر سفره قرار داده اید به درون ظرف ترشی باز نگردانید زیرا باعث کپک آن می شود . میزان سرکه و ادویه ترشی را می توانید بر طبق ذائقه خودتان افزایش و کاهش دهید . هرگز گل کلم را قبل از اینکه به ترشی اضافه می کنید نجوشانید زیرا با جوشاندن آن تردی و سفیدی گل کلم از بین می رود .